Waar te beginnen ik als ik mee wil doen met Samen Digitaal?

Data delen met samenwerkingspartners staat op 3 belangrijke pijlers: (zie ook https://grenzeloosdatalandschap.nl/ )

• Samenwerken met een verenigbare doelstelling
• Bereidheid en rechtvaardiging om data te delen met de samenwerkingspartners
• Veilige, gestandaardiseerde opzet van gegevensuitwisseling

Elk van deze pijlers wordt hier kort beschreven en bij elk onderdeel wordt verwezen naar documenten en/of organisaties die dit verder kunnen toelichten of kunnen helpen bij het inrichten.

Samenwerken met een verenigbare doelstelling

Partijen werken alleen samen als ze een gezamenlijk doel willen bereiken en elkaar daarvoor nodig hebben. Kan iemand op eigen gelegenheid dat zelfde doel bereiken, dan is er onvoldoende reden om samen te werken.
Nuancering is dat de doelen niet persé dezelfde moeten zijn. Het kan ook zijn dat die doelen verenigbaar zijn. In het geval van het integraal programmeren is het belang van gemeenten primair om de overlast voor burgers en bedrijven te beperken, terwijl het primaire belang van de netbedrijven een kostenbesparing kan zijn.

Werkt u al samen met gemeente(n), netbedrijven, waterschap(pen) in de integrale programmering? Overleg dan aan de programmeertafel of deze samenwerking kan worden verbeterd door live elkaars initiatieven en plannen te kunnen inzien om zo nog efficiënter de planafstemming vorm te kunnen geven.

Bestaat er nog geen samenwerking, of wilt u meer partijen betrekken in die samenwerking? Overleg dan eens met de ketenpartners of het zinvol is zo’n samenwerking te initiëren. Stichting Mijnaansluiting (een samenwerking van de netbedrijven in Nederland) heeft hiervoor de samenwerkwijzer opgesteld en ondersteunt graag bij dergelijke initiatieven.

Omdat samenwerking leidt tot verplichtingen en/of verwachtingen ten opzichte van elkaar, is het verstandig een aantal afspraken met elkaar te maken en die vast te leggen. Maak daarin ook afspraken over het proces van toe- en uittreding van partners.

Bereidheid en rechtvaardiging om data te delen

Is de samenwerking voor het integraal programmeren eenmaal beklonken, dan komt mogelijk de fase van de digitale ondersteuning van die samenwerking: data delen door rechtstreeks in elkaars brondata te kunnen kijken (uiteraard beveiligd, zie verderop).

Omdat de datadeling een structureel karakter krijgt, is het noodzakelijk om het besluit om dit te doen op de juiste plaats in de organisatie te (laten) nemen. In een overheidsorganisatie is een van de vragen of dit (alleen) ambtelijk of (ook) bestuurlijk moet worden afgehecht.

In de meeste organisaties, of het nu (semi-)overheden of private ondernemingen zijn, zijn er commissies ingesteld, die beoordelen of data gedeeld mag worden. Vaak is dit ingestoken vanuit de AVG (privacy bescherming), maar ook andere wetgeving, ethiek, concurrentieoverwegingen, etc. kunnen onderdeel uitmaken van de beoordeling die deze commissies moeten doen.

Mocht een dergelijk beoordelingsproces nog niet bestaan, neem dan eens contact op met GDL (Grenzeloosdatalandschap@pzh.nl), zij hebben voorbeelddocumentatie over dit proces.

Veilige, gestandaardiseerde gegevensuitwisseling

Als de samenwerking tussen partijen beklonken is en de checks-and-balances voor de vrijgave van de data zijn doorlopen, kan de datadeling technisch worden ingeregeld.

De architectuur om dit tot stand te brengen is uitgewerkt. De ’10 geboden’ die hierbij leidend zijn geweest kunt u bijvoorbeeld hier vinden en sluit volledig aan op Common Ground (https://commonground.nl/ ).
Uiteraard is aan beveiliging van de gegevens en beperking van de toegang uitgebreid aandacht gegeven, waarbij iedere organisatie zelf ‘aan de knoppen’ zit en toegang kan verlenen of intrekken aan andere organisaties.

Voor de netbeheerders heeft stichting Mijn Aansluiting het initiatief genomen om namens deze groep 1 toegangspunt te creëren waarlangs de data van de netbedrijven gedeeld wordt. Zie https://stichting.mijnaansluiting.nl/ .

Andere organisaties moeten hun brondata zelf op een gestandaardiseerde manier beschikbaar maken op een API. Neem contact op met Grenzeloos Datalandschap of een marktpartij zoals Purple Polar Bear of Tauw. Zij kunnen hierbij helpen.